сцэнарый літаратурнай вечарыны
да юбілею М. Антаноўскага
У зале аформлена выстава «50 — узрост творчай сталасці і мудрасці». У цэнтры – макеты зборнікаў паэзіі «Святаяннік» і «Падсочаны бор». Гучыць беларуская музыка.
ВЯДУЧЫ: Добры дзень, шаноўныя госці – сябры і прыхільнікі паэзіі М. Д. Антаноўскага. Так, менавіта Вам, шаноўны М. Д., прысвячаем мы гэту сустрэчу з нагоды Вашага юбілею. Мы рады вітаць Вас у нашай літаратурнай гасцёні «Сустрэча».
(Прысутныя вітаюць юбіляра апладысментамі)
Гэта сустрэча – не выпадковасць, бо да свайго 50-ці гадовага юбілею М. Д. прыйшоў з такім вялікім творчым багажом, аб якім можна шмат гаварыць, які выклікае гонар за нашага сціплага творчага земляка, за нашу Зямлю, якая яго нарадзіла.
(Чытае аўтар «Жыццёвая балада»)
ВЯДУЧЫ: А нарадзіўся М. Д. у мала каму вядомай вёсцы Сташаны, што прыткнулася да ўзбярэжжу Пінскіх балот. Тут прайшло яго дзяцінства і юнацтва: разам з сябрамі пасвіў гусей на поплаве, разам хадзіў па ягады і грыбы – звычайны лёс вясковага юнака. Яго ўражлівая юначая натура змалку была зачаравана маляўнічымі навакольнымі краявідамі – барамі, гаямі, крыклівымі перапёлкамі ў жыце, белакорымі бярозкамі за вёскай. Таму зусім не дзіўна, што калі падрос, пасталей, стаў складаць вершы. А родная вёска і тады, і праз гады кранала сэрца такімі роднымі вобразамі.
(Чытаецца верш “Першы снег”, “Роднае поле”)
ВЯДУЧЫ: Служыў затым у арміі. Скончыў Факультэт журналістыкі. Працаваў у рэдакцыях Ганцавіцкай і Браслаўскай раённых газет, пакуль не сталі пастаянным месцам жыхарства Пружаны. Мы рады, што наша Пружанская зямліца стала крыніцай творчасці для паэта Міколы Антаноўскага. Менавіта тут ён стаў прафесійным паэтам — быў прыняты ў саюз пісьменнікаў Баларусі. Менавіта, жывучы на нашай Пружанскай зямлі, ён стаў аўтарам 2-х зборнікаў паэзіі «Святаянніх» і «Падсочаны бор», якія сталі адметнай з’явай у сучасным літаратурным працэсе.
(Чытаюцца вершы, даўшыя назву зборнікам: “Святаяннік”, “Зацягнуты раскай крыніцы”)
ВЯДУЧЫ: Дзякуючы апошняму зборніку «Падсечаны бор» Пружаны нават сталі кніжным горадам. Накладам у 2000 экз. ён быў выдадзены на сродкі калектываў плодакансервавага камбіната, ПМК-21, масласырзавода, лясгаз, райспажыўтаварыства, МП «Пружанырамбуд», рэдакцыяй газеты «Раённыя будні».
Ці ж не падзея гэта для нас? У нашым правінцыйным гарадзе выйшла кніга паэзіі, якая мае сучаснае паліграфічнае афармленне, добры дызайн. Але гэта яшчэ не самае галоўнае. Самае галоўнае, што «Падсочаны бор» быў успрыняты як кніга цікавая, глыбокая і таленавітая, слыннымі літаратарамі-крытыкамі, якія адгукнуліся на яе выхад у шматлікіх выданнях, нават рэспубліканскай «Настаўніцкай газеце», штотыднёвіку “ЛІМ”, газеце «Чырвоная змена». Як прызнаюцца яны, быў у іх недавер да кнігі, выдадзенай у правінцыі. Але ж адкрылі яе старонкі і зразумелі: дарэмна.
I зараз я хачу прадаставіць слова…
(Выступленне літаратара з Мінска)
ВЯДУЧЫ: Пасля такой высокай ацэнкі паэзіі М. А. нам варта адкрыць старонкі яго кніг, творы якіх вызначаны як творы сапраўднай паэзіі, услухацца ў іх, адчуць пах жывіцы і свежы водар, які чуецца досыць далёка. Але, найперш, паслухаем аўтара, шаноўнага М. Д. Антаноўскага, каб адчуць яго высокую грамадзянскую пазіцыю, адчуць, за што баліць сэрца паэта.
(Чытае аўтар: «Навошта мне душы пярэчыць»,
«Для душы сваёй апроткаў новых…”,
«Прасвятленне»)
ВЯДУЧЫ: Няцяжка заўважыць, што ў гэтых праграмных вершах — увесь Міхаіл Антаноўскі, паэт і грамадзянін. А зараз і мы адкрыем старонкі яго кніг. Яны нібы гаючы сок у наш жерсткі час, бо прасякнуты вераю ў жыццё, у чалавека, у яго няскоранасць перад цяжкасцямі. “Святаяннік” — сок зямлі роднай — засцярога нам і дапамога ва ўсіx складаных пытаннях жыцця.
(Чытаюцца вершы «Надзея на цяпло вачей»,
“І пэўна, на свеце так трэба»
Музыка і выкананне В. М. Слабада)
ВЯДУЧЫ: Паслухаем, удумаемся і выразна адчуваем, як трапна перадаў аўтар сутнасць душы беларускага народа. І наогул, у яго вершах, як адзначаюць знакамітыя паэты «паэтава спагада, боль, жыццёвая мудрасць існуюць у адзінстве з нечаканай і трапнай метафарай», — а гэта свойства сапраўднай паэзіі». Але ж паслухаем Сакратара Брэсцкага аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі А. К.Каско. А. К., што хочацца вам сёння сказаць і пажадаць юбіляру.
(Выступленне А .К. Каско)
ВЯДУЧЫ: Аб паэзіі М. А. можна шмат гаварыць. Давайце паслухаем, што скажуць пра яго слынныя крытыкі-літаратары.
«У яго творах проста ёсць, існуе, дзеецца жыццё, у якім прысутнічае актыўна нераўнадушны чалавек. Аўтар »Падсочанага бору» ставіць абватраныя, што ідуць ад сумлення і пакут душы, ад трывогі ў сэрцы, пытанні: як жыць далей? Як захаваць духоўны патэнцыял народнай шчодрасці, светласці, дабрыні і спагады? Як адвергнуць пошласць, усё чорнае і бездумнае, нізкае і подлае. Паплечнікі, шупальнікі ў паэта добра усім нам вядомыя і зразумелыя прырода, бацькаўшчына, родныя і блізкія людзі».
Алесь Карлюкевіч «Чырвоная змена»
(Чытаюцца вершы «Богаў дар»,
«Дабрата — у дефіцыце»)
«У творчасці Міколы Антаноўскага цесна знітаваны як бы два паэтычныя пласты — з аднаго боку, ён лірык, які разумее не толькі душу чалавека, а і душу прыроды. 3 другога — у пэўнай меры і публіцыст, якому балюча назіраць, як марнеюць людскія душы, страчваюцца духоўныя каштоўнасці, зыбкімі становяцца маральныя ўстоі. У адчуванне такое, што не словамі прамаўляе ён, а – болем сэрца. Болем за род людскі, болем за Беларусь».
Алесь Марціновіч »ЛІМ»
(Чытаюцца вершы: «Ён цяжкі крыж нёс з намі па жыцці»,
«Спякота»)
«Многае прапускае паэт праз сваё сэрца, многае заўважае. Талент у яго такі: успрымаць самыя, здавалася б, непрыкметныя зрухі жыцця, адчуваць самыя тонкія адценні ў характерах і паводзінах людзей, як зрэшты і ў самім сабе. На першым месцы ў М. А. сумленне — паняцце, неабходнае ў свеце хаосу. У краі “Святла і бяроз” нараджаюцца шчымлівыя, балючыя часам вершы. Паэт стварае дзяржаву пад назвай «Надзея, вера і любоў».
Уладзімір Саламаха «Настаўніцкая газета»
(Чытаецца верш: “Знікаюць, быццам Атлантыда, вёскі”
“Зноў дуб-саксгун пад ветрам белым”)
ВЯДУЧЫ: Як галоўны абсяг паэтычных пошукаў абрана М. А. тэма роднай старонкі. Гэта не зусім простая справа, бо ўсе пішуць пра родны дом, бацькоўскі кут. Ен выбраў правільны шлях у гэтым пошуку. І як узнагарода — уласныя адкрыцці, уласныя паэтычныя вобразы, прыгожыя і разам з тым жыццёвыя параўнанні.
(Чытаюцца вершы: «Роспач і вера», .
«Настальгія і слёзы ў сваяцтва»)
ВЯДУЧЫ: Думаецца, што на Радзіме паэта яго землякі добра адчуваюць вось такую непарыўную сувязь паэта з роднай зямлей. Сёння яны госці на юбілейнай вечарыне М. А. І ім слова.
ВЯДУЧЫ: Хочацца спыніць увагу яшчэ на адным творы М. А. – гэта верш «Дуб Купрэева». Даўнія жыццёвыя і творчыя сувязі ў гэтых 2-х таленавітых людзей, паэтаў Міколы Купрэева і Міколы Антаноўскага. Miкола Сымонавіч, сёння слынны беларускі паэт і празаік, быў калісьці настаўнікам М. А. Ды і сёння творчасць паэта М. А., развіцце яго паэтычнага таланту — пад зоркай бацькоўскай апекай яго настаўніка Міколы Купрэева – нездарма ён стаў і рэдактарам «Падсочанага бору», зборніка добрых, сталых, паэтычна грунтоўных твораў.
М. С., я думаю, у Вас ёсць усе падставы ганарыцца сваім вучнем. Бо сёння можна ўжо гаварыць, што імя М. А. вядома масаваму беларускаму чытачу.
М. С., калі ласка, вашы пажаданні юбіляру.
(Выступленне М. Купрэева)
ВЯДУЧЫ: А музычны падарунак для Вас, М. Д., робіць З.М. Слабада. Песня на словы вашага верша «Дуб Купрэева» прагучыць у яе выкананні.
(Выконваецца песня «Дуб Купрэева»)
ВЯДУЧЫ: Нельга ўстрымацца, каб ні звярнуць увагу на глыбокія лірычныя вершы паэта. Яны аб прыродзе, чалавечых пачуццях – і таму надзвычай шчырыя і светлыя.
(Чытаюцца вершы: «На патушыцъ дажджам рабіну»,
«Веру ў дзіўнае імгненне»)
ВЯДУЧЫ: Пра Міколу Антаноўскага як таленавітага паэта можна гаварыць і яшчэ па адной акалічнасці. Ён — аўтар класічнага вянка санатаў пад назвай «Пушча», такая творчая удача ўсміхаецца не кожнаму. Паэт М. А. прызнаецца ў сваей любові да таямнічай пушчанскай прасторы, заклікае ўсіх зберагчы гэту зямную красу.
(Чытаецца санет № 12)
ВЯДУЧЫ: Ну, а зараз надышла пара задаць традыцыйнае для творчага чалавека пытанне: М.Д., над чым Вы працуеце на дадзены момант, якія творчыя планы ў паэта Міколы Антаноўскага? Што хацелася б сёння пачытаць нам з неапублікаванага?
(Выступленне М. Антаноўскага)
ВЯДУЧЫ: Мы верым у тое, што ў М. А. шмат творчых удач наперадзе, бо паэт верыць у жыццё. Гэта важна для таго, хто нясе ў сабе талент, каму дадзена размаўляць з людзьмі. Важна, што асновай сваёй гаворкі ён абраў такую апраўданую кропку светаўспрымання, як вера, надзея, любоў.
Паэт сцвярджае: пакуль ёсць дабрыня на свеце, ёсць і ты, але ўзамен ты сам павінен дарыць іншым цяпло і пяшчоту. Паэт верыць у сябе, у сваю зямлю, у свой народ.
Гэта яго грамадзянская пазіцыя не толькі ў паэзіі, а і ў жыцці. Свае думкі ён даносіць да шматлікіх чытачоў нашай любімай «раёнкі», рэдактарам якой ён з’яўляецца на працягу ______ гадоў. Ён займае актыўную жыццёвую пазіцыю ў жыцці нашага раёна. I зараз мне хочацца прадаставіць слова.
(Выступленне райвыканкама)
ВЯДУЧЫ: Пасада рэдактара “раёнкі” — пасада не з лёгкіх. Тут патребы і талент кіраўніка, і маральныя высокія чалавечыя якасці, і пэўна ж, творчасць. I яму гэта, відаць, добра ўдаецца, бо творчы калектыў “Раённых будняў” упэўнена заваёўвае ўсё новая вышыні не шляху дасканаласці. Сёння яны а задавальненнем віншуюць свайго кіраўніка з юбілеем.
(Віншаванне калектыва рэдакцыі)
ВЯДУЧЫ: Сёння многія лічаць «раёнку» сваім сябрам. А я з упэўненасцю магу сказаць: бібліятэка не толькі сябруе з раёнкай, з паэзіяй М. А., а бачыць сябра ў першую чаргу ў асобе Мікалая Дзмітрыевіча Антаноўскага. Калектыў бібліятэкі шчыра ўдзячны яму за дапамогу і супрацоўніцтва. I зараз я задавальненнем прадстаўляю слова дырэктару ЦБС Н. В. Паўлюковіч.
(Выступленне дырэктара ЦБС)
ВЯДУЧЫ: «I задумны, з сівізной на скронях
Пачынаю жыць на нова зноў…»
Так сказаў пра сябе паэт Мікола Антаноўскі. Пажадаем жа М. Д. прыемных і салодкіх сустрэч і прыпынкаў на яго жыццёвым і творчым шляху. 50 – гэта не старасць, а толькі сталасць. Гэта ўзрост жыццёвай мудрасці. Мы ўпэўнены, што яна – аснова будучых кніг, яго будучых поспехаў і вяршынь.
3 юбілеем Вас, М. Д.! Здароўя Вам, радасці, творчасці і натхнення.
Гэты музычны падарунак у выкананні З. М. Слабады — у Ваш гонар.
(Гучыць песня на словы М. А. «Святаяннік»)
Склад.: Н. Шабуня
